Charles Henri Joseph (‘Charles’) Leickert

Nederlands, Brussel (België) 1816 – 1907 Mainz (Duitsland)

Charles Leickert werd in Brussel geboren. Zijn vader was kamerheer van Koning Willem I, die afwisselend in Den Haag en in Brussel resideerde. Leickert studeerde aan de Haagsche Teekenacademie. Hij heeft ook les gehad van Bart van Hove en Wijnand Nuijen, maar werd het meest beïnvloed door Andreas Schelfhout. Het was de tijd van de Romantische School en deze leermeesters hoorden bij de meest prominente vertegenwoordigers daarvan. De romantiek werd in Nederland anders benaderd dan elders in Europa. Groteske, exotische en mystieke elementen zoals imponerende watervallen of mierzoete luchten ontbraken grotendeels. In plaats van het werken vanuit een nostalgisch verlangen naar verre oorden wilden Nederlandse schilders vooral de schoonheid van de eigen omgeving weergeven. Dit resulteerde in gedetailleerde en stemmige schilderijen van schilderachtige steden en ongerepte Hollandse landschappen met molens en rivieren.

Leickert behoort tot de productiefste schilders uit de Hollandse 19e eeuw. Hij heeft een omvangrijk oeuvre nagelaten dat wordt gekenmerkt door steeds terugkerende thema’s zoals het zomers riviergezicht en het winterlandschap met schaatsenrijders. Evenals zijn tijdgenoten maakte Leickert schetsen naar de natuur, maar werkte deze pas later in zijn atelier uit tot olieverfschilderijen. Het was daarbij niet ongebruikelijk dat hij verschillende elementen uit het bestaande landschap wegliet of juist erbij verzon; een fenomeen dat voortkwam uit de academische schildertraditie. Zoals veel kunstenaars streefde hij niet naar een topografisch correcte weergave, maar schilderde hij natuurgetrouwe landschappen waarin hij verschillende realistische elementen verwerkte om tot een gewenste compositie te komen.

In 1849 verhuisde Charles Leickert van Den Haag naar Amsterdam, waar hij lid werd van Arti et Amicitiae en de Konkinklijke Academie. Hier bereikte hij zijn artistieke hoogtepunt in de jaren 1850 en 1860. Maar het was ook zijn productiefste periode. En om aan de grote vraag die er naar zijn schilderijen was te voldoen, schilderde hij ook vaak oppervlakkig en op routine. Het is dus zaak om juist bij de schilderijen van Leickert streng op kwaliteit te selecteren. Zijn goede werken behoren tot de meest gezochte uit de Romantische School. Zij onderscheiden zich door de helderheid van kleur, de evenwichtige compositie en de precisie waarmee ze zijn geschilderd.

Toen Leickert overleed kwam zijn atelier-nalatenschap in handen van een lerares die hij in Mainz had leren kennen. In 1928 kwam de nalatenschap in het Mittelrheinisches Landesmuseum van Mainz terecht. Daar bevindt zich nu een interessante collectie studiemateriaal van Leickert, waaronder 750 potloodschetsen en drie schetsboeken.

Schilderijen van Charles Leickert in de collectie van Kunsthandel Bies:

Winterlandschap met schaatsers op het ijs en een molen rechts