Hendrik Johannes (‘J.H.’) Weissenbruch

1824 – Den Haag – 1903

Hendrik Johannes Weissenbruch behoort tot de belangrijkste schilders van de Haagse School. Omdat hij ook wel ‘Jan Hendrik’ werd genoemd en zijn werk vaak met ‘J.H. Weissenbruch’ signeerde, staat hij ook wel onder deze naam bekend. Hij wordt om deze reden wel eens verward met zijn twee jaar oudere neef Jan Weissenbruch, die stadsgezichten schilderde in romantisch-realistische stijl.

Onder de schilders van de Haagse School neemt J.H. Weissenbruch een speciale plaats in. Niet alleen was hij een van de eerste schilders van de stroming, hij wordt ook nog steeds gezien als een van de belangrijkste. Zo schreef Jos de Gruyter in zin boek De Haagse School over hem: “Maar geen van beiden bereikte toppen waartoe Weissenbruch in zijn late fase soms gekomen is. Toppen van ruime evenwichtigheid, van samengevatte eenvoud, van argeloosheid en meesterschap, van het ogenblikkelijke én het eeuwige, toppen zoals deze in de kunstgeschiedenis toch altijd zeldzaam zijn.”

Weissenbruch had een grote voorliefde voor het Zuid-Hollandse polderlandschap. Op uitnodiging van de Leidse kunsthandelaar en lijstenmaker Sala ging hij vaak mee op tochten in diens zeilboot. Al varend langs meren en vaarten leerde hij zo het waterrijke landschap kennen. De combinatie van ruimte, lucht, water en weiden vormde voor hem een onuitputtelijke bron van inspiratie.

De grote kracht van J.H. Weissenbruch was het licht dat hij in zijn schilderijen en aquarellen wist te brengen. Zelf vond hij dan ook de lucht en het licht de belangrijkste elementen van zijn landschappen. Hij zei daarover: “De lucht op een schilderij, dát is een ding! Een hoofdzaak! Lucht en licht zijn de groote toovenaars. De lucht bepaalt de schilderij.” Op vele schilderijen en aquarellen van Weissenbruch neemt de lucht dan ook tweederde of zelfs meer van het oppervlak in beslag.

Schilderijen en aquarellen van J.H. Weissenbruch in de collectie van Kunsthandel Bies:

J.H. Weissenbruch | Hollands landschap met molens en koeien | Kunsthandel Bies

Hollands landschap met molens en koeien

J.H. Weissenbruch | Hollands landschap bij Noorden | Kunsthandel Bies

Hollands landschap bij Noorden

J.H. Weissenbruch | Buiig weer boven Dekkersduin | Kunsthandel Bies

Buiig weer boven Dekkersduin

Hendrik Johannes Weissenbruch | Polderlandschap met molen een een praam | Kunsthandel Bies

Polderlandschap met molen en praam

J.H. Weissenbruch | Schelpenvissers op het strand | Kunsthandel Bies

Schelpenvissers op het strand

Hendrik Johannes 'J.H.' Weissenbruch | Molen aan een poldervaart | Kunsthandel Bies

Molen aan een poldervaart

Hendrik Johannes 'JH' Weissenbruch | Gezicht op een stad aan het water | Kunsthandel Bies

Gezicht op een dorp aan het water

Hendrik Johannes ('J.H.') Weissenbruch | Weg langs poldervaart met Noorden in het verschiet | Kunsthandel Bies

Weg langs poldervaart met Noorden in het verschiet