Johannes Warnardus Bilders

Utrecht 1811 – 1890 Oosterbeek

Johannes Warnardus Bilders wordt beschouwd als dé ontdekker van Oosterbeek, een klein plaatsje op de Veluwe dat zou uitgroeien tot een schildersdorp van betekenis. Omdat Bilders een enorme natuurliefhebber was en het liefst landschappen schilderde, besloot hij in 1841 zijn geboortestad Utrecht te verruilen voor Oosterbeek. Bilders genoot van de variëteit dat het Gelderse landschap hem bood. Hij schilderde er graag onder de machtige oude eiken, op de heide bij Wolfheze, bij kasteel Doorwerth, bij Renkum en bij Beek bij Nijmegen. Hij werkte graag en plein air en maakte vlotte studies van takjes, stenen, bomen en planten in houtskool. Hierdoor verdwenen gaandeweg romantische elementen uit zijn werken en die maakten plaats voor een meer realistische benadering van de natuur. Met een losser penseel trachtte hij vooral licht en stemming weer te geven in sobere groene, grijsbruine tonen.

Hoewel Bilders’ eigen reputatie als landschapschilder redelijk bescheiden is gebleven, had hij wel een sleutelpositie binnen een groep jonge, invloedrijke kunstenaars. Constant Gabriël, Anton Mauve, Willem Roelofs en de gebroeders Maris kwamen maar wat graag in het huis van Bilders. Ze werden aangetrokken door zijn kleurrijke persoonlijkheid en enorme bezieling. Hij kon enorm goed vertellen en wees de jonge schilders op de grootse indrukken die hij opdeed in de natuur. Hij drukte de jongelingen op het hart dat zij de romantische schildertraditie moesten loslaten. En dat zij de indrukken van de natuur goed in zich op moesten nemen en dit op hun eigen manier op doek moesten vastleggen. Deze jongelui zouden later uitgroeien tot de belangrijkste schilders van de Haagse School. Bilders was in deze zin dus een belangrijke inspiratiebron en Oosterbeek werd een belangrijke plaats in het ontstaan van de Haagse School. Dergelijke ontwikkelingen binnen de schilderkunst hadden ook plaatsgevonden in het Franse plaatsje Barbizon en Oosterbeek werd vanaf ongeveer 1860 ook wel het Nederlandse Barbizon genoemd.

Het leven van de vrolijke Bilders heeft ook wat tragedies gekend. In 1861 stierf zijn eerste vrouw, vier jaar later zijn zoon Gerard Bilders (1838-1865) die ook kunstschilder was, en kort daarna zijn dochter Caroline. In 1880 nam zijn leven weer een nieuwe positieve wending toen Marie Philippina van Bosse in zijn leven kwam; eerst als leerling, later als goede vriendin en uiteindelijk als Bilders’ tweede vrouw.

Schilderijen van J.W. Bilders in de collectie van Kunsthandel Bies:

Johannes Warnardus Bilders | Zomers landschap met herder bij zijn kudde | Kunsthandel Bies

Zomers landschap met herder bij zijn kudde

Johannes Warnardus Bilders | Landschap met hengelaar | Kunsthandel Bies

Landschap met hengelaar